Autor Witryny/Website by: Leszek Zdrach, Autor fotografii/Photographs by: Leszek Zdrach, Kontakt/Contact: leszekzdrach@gmail.com

Wroc³aw

Wrocław
(łac. Vratislavia lub Budorgis, niem. Breslau, dialekt śląski Brassel, czes. Vratislav lub Vroclav, węg. Boroszló) - miasto i jednocześnie gmina miejska na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, największe miasto i historyczna stolica Śląska.

Od 28 czerwca 1946 roku stolica województwa wrocławskiego. Od 1 stycznia 1999 roku stolica województwa dolnośląskiego oraz siedziba władz ziemskiego powiatu wrocławskiego.

Od 1000 roku na mocy dekretu papieża Sylwestra II Wrocław stał się stolicą nowo powołanej diecezji wrocławskiej (jednej z czterech w Polsce), od 1930 Archidiecezji wrocławskiej, a od 1992 Metropolii wrocławskiej.

Miasto jest położone na Nizinie Śląskiej, w Pradolinie Wrocławskiej, nad rzeką Odrą i czterema jej dopływami, które zasilają ją w granicach miasta: Bystrzycą, Oławą, Ślęzą i Widawą. Nazywane bywa Wenecją Północy.

Jest głównym miastem aglomeracji wrocławskiej. Czwarte pod względem liczby ludności miasto w Polsce - 632.561 mieszkańców, piąte pod względem powierzchni - 293 km2. Wrocław jest również jednym z najstarszych miast Polski pod względem lokacji na prawach miejskich.

Historia

Miasto po raz pierwszy wzmiankowane w sposób jednoznaczny w roku 1000 w związku z założeniem biskupstwa, jednak osadnictwo słowiańskie na Ostrowie Tumskim istniało co najmniej 150 lat wcześniej. Od końca X wieku znajdowało się pod panowaniem Piastów. W 1035 roku, w okresie tzw. reakcji pogańskiej, źródła informują o budowie świątyni pogańskiej w mieście. W kwietniu 1241 r. w obawie przed najazdem mongolskim miasto zostało opuszczone przez mieszkańców i spalone. Zamek wrocławski, w którym bronił się Henryk II Pobożny, pozostał niezdobyty dzięki cudownemu zjawisku, które ukazało się na niebie powodując odstąpienie Tatarów od oblężenia. Tradycja, którą przekazał m.in. Jan Długosz, uznała to za skutek modlitw przeora wrocławskich dominikanów Czesława Odrowąża, późniejszego błogosławionego i patrona miasta. Po odbudowaniu ze zgliszcz, dokonano lokacji miasta na prawie magdeburskim, pierwszym wójtem obrano Godinusa Stillevogta (jego syn Gedko został później pierwszym wójtem Krakowa), w 1335 miasto przeszło pod panowanie królów Czech, później, wraz z Koroną Czeską zostało włączone do Monarchii Habsburskiej.
Wrocław w XVII w.

W połowie XVII wieku polsko-niemiecka granica językowa przebiegała niedaleko Wrocławia, włączając miasto do terytorium o dominacji języka polskiego.

W 1741 wraz z większością Śląska zostało zdobyte podczas tzw. wojen śląskich przez Fryderyka II, króla Prus, w związku z czym od roku 1741 oficjalna nazwa miasta brzmiała Królewskie Stołeczne i Rezydencjalne Miasto Wrocław (niem. Königliche Haupt- und Residenzstadt Breslau).

Od 6 grudnia 1806 roku Wrocław oblegany był przez wojska napoleońskie. Po miesięcznym oblężeniu, 5 stycznia 1807 roku, generał francuski Dominique Vandamme zdobywa Wrocław. Miasto staje się punktem organizacyjnym polskich legionów, których liczbę określono na 8.400 rekrutów. W 1807 roku Vandamme zarządził rozbiórkę fortyfikacji okalających miasto. Wrocław na tym skorzystał, bo bastiony i mury ograniczały rozwój przestrzenny centrum. Pod panowaniem Francji Wrocław pozostawał do roku 1813, w którym Napoleon poniósł klęskę, a miasto wróciło ponownie pod panowanie Prus.

W 1891 r. w zamożnej wrocławskiej rodzinie żydowskiej przyszła na świat i spędziła pierwsze dwadzieścia lat swego życia Edyta Stein, filozof i karmelitanka, ogłoszona w 1999 r. przez Jana Pawła II patronką Europy.

25 sierpnia 1944 roku miasto zostało ogłoszone twierdzą (Festung Breslau), 19 stycznia 1945 roku na rozkaz gauleitera Śląska Karla Hanke dokonano przymusowej pieszej ewakuacji większości pozostającej jeszcze w mieście ludności cywilnej. 13 lutego 1945 roku Armia Czerwona, rozpoczęła oblężenie "Festung Breslau". 8 marca dowództwo Festung Breslau przejął Hermann Niehoff. Jego poprzednik, Hans von Ahlfen, opuścił miasto samolotem dwa dni później. 16 marca robotnicy przymusowi rozpoczęli wyburzanie kamienic i budowę lotniska na placu Grunwaldzkim. W nocy 1/2 kwietnia 750 samolotów rosyjskich rozpoczęło masowe bombardowania Wrocławia. 6 maja w godzinach wieczornych, w willi Colonia przy ul. Rapackiego 14 podpisano akt kapitulacji Wrocławia. Podpisują go gen. Niehoff oraz gen. Władimir Głuzdowski. W wyniku walk między Armią Czerwoną i Wehrmachtem zostało zniszczone 70% miasta, a zabudowa niektórych dzielnic została zrównana z ziemią.

2 sierpnia 1945 na konferencji poczdamskiej zapadła decyzja o przyznaniu Wrocławia Polsce. Większość niemieckich mieszkańców miasta została przymusowo przesiedlona do radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec. Do Wrocławia natomiast zaczęła napływać ludność polska, głównie z centralnej Polski (Kielecczyzna, łódzkie) i Wielkopolski oraz wysiedleni mieszkańcy wschodnich rubieży przedwojennej Polski, głównie ze Lwowa i okolic, a także z Wileńszczyzny.

Ciekawostki

    * We Wrocławiu na Thanks Jimi Festival 2006 został po raz pierwszy pobity gitarowy rekord Guinnessa;
       poprawiany później na Thanks Jimi Festival 2007 oraz Thanks Jimi Festival 2008; w 2009 roku na
       wrocławskim Rynku zebrało się 6.346 gitarzystów.
    * Miasto ma czwartą największą liczbę mostów (i kładek) w Europie, plasuje się za Wenecją. Amsterdamem
       i Petersburgiem.
    * Miasto jest jednym z czterech polskich miast, które organizują Mistrzostwa Europy w piłce nożnej
       mężczyzn (Euro 2012).
    * Miasto kandydowało do wystawy EXPO 2010, lecz musiało uznać wyższość Szanghaju.
    * W rywalizacji o EXPO 2012 miasto przegrało z Yeosu (Korea Południowa).
    * Wrocław posiada dwa obiekty (najwięcej w Polsce, wraz z Gdańskiem) na liście Pomników Historii -
       najcenniejszego wyróżnienia przyznawanego w kraju obiektom uznanym za szczególnie wartościowe dla
       kultury, będących pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej. Są nimi: Zespół historycznego centrum i
       Hala Stulecia.
    * Wrocław ma Stadion Olimpijski, choć nie był nigdy organizatorem Igrzysk.
    * Jako jedno z nielicznych miast w Europie (poza Holandią), ma zachowaną i stale wypełnioną wodą fosę
       miejską.
    * Ostrów Tumski we Wrocławiu oświetlany jest co noc przez ręcznie obsługiwane gazowe latarnie uliczne.
    * W budynku Banku Zachodniego na rogu Rynku i placu Solnego działa jedyny we Wrocławiu paternoster,
       czyli winda bez drzwi, która jeździ ze stałą prędkością, nie zatrzymując się na poszczególnych piętrach.
    * Wrocławskie ZOO, choć wcale nie największe w Polsce, może się pochwalić jednak największą w Polsce
       liczbą gatunków.
    * We Wrocławiu urodził się Manfred Albrecht von Richthofen - niemiecki lotnik, największy as myśliwski
       okresu I wojny światowej, nazywany "Czerwonym Baronem".
    * We Wrocławiu zmarł 9 września 1684 r. Johann Caspar von Ampringen, od roku 1682 Książę von
       Freudenthal i Eulenburg. Był on czeskim dyplomatą i Wielkim Mistrzem Zakonu Szpitala Najświętszej Marii
       Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie.
    * Miasto posiada tor wyścigów konnych (w Polsce są tylko 3 takie), mieści się on na Partynicach; na jego
       terenach w 1983 Jan Paweł II odprawił mszę.
    * Wrocławska PTV Echo była pierwszą prywatną telewizją w Polsce.
    * Miasto posiada najwięcej w Polsce punktów widokowych zlokalizowanych na zabytkach, są to: wieża
      północna Katedry św. Jana Chrzciciela, wieża Bazyliki św. Elżbiety, Wieża matematyczna Uniwersytetu
      Wrocławskiego, Mostek Czarownic między wieżami Katedry polsko-katolickiej św. Marii Magdaleny.
    * Wrocławski ratusz jest jednym z najstarszych ratuszy w Polsce i jednym z najpiękniejszych świeckich
       budowli gotyckich w Europie Wschodniej. Poza tym na wysokiej wieży mieści się najstarszy w Polsce
       dzwon zegarowy i najstarszy, z 1368 r. zegar wieżowy. W piwnicach budynku znajduje się najstarsza
       (z XIV wieku) restauracja w Europie - Piwnica Świdnicka.
    * Wrocław dwa razy był gospodarzem dorocznego Europejskiego Spotkania Młodych organizowanego
       przez wspólnotę Taize we Francji. Pierwsze takie spotkanie odbyło się w końcu 1989,
       drugie - pod koniec 1995.
    * We Wrocławiu, wśród licznych pomników upamiętniających znane osobistości i doniosłe wydarzenia kilka
       zasługuje na szczególną uwagę ze względu na ich niezwykłą formę i wymowę. Należą do nich:
          o pomnik Pomarańczowej Alternatywy w formie niewielkiego krasnala,
          o "Powodzianka" (na pamiątkę powodzi tysiąclecia w 1997),
          o pomnik na pamiątkę masakry na placu Tian'anmen w Pekinie 4 czerwca 1989,
          o niezwykły pomnik "Pamięci Zwierząt Rzeźnych", ustawiony w zaułku Stare Jatki (przed wojną Große
            Fleischbänke - "Wielkie Ławy Mięsne"), historycznym miejscu sprzedaży mięsa z pobliskich
            nadodrzańskich ubojni (obecnie znajdują się tam galerie artystyczne).
    * W roku 2003 prezydent Wrocławia, kontynuując zapoczątkowaną przez Pomarańczową Alternatywę
       tradycję związaną z krasnoludkami - odsłonił na ścianie kamieniczki "Jaś" pomiędzy Rynkiem a kościołem
       garnizonowym św. Elżbiety miniaturową tabliczkę-szyld "Muzeum Krasnoludków". Tabliczka znajduje się
       przy drzwiach do kamieniczki, na wysokości ludzkich kolan. W sierpniu 2005 pojawiły się w różnych
       punktach miasta miniaturowe brązowe rzeźby krasnoludków wg projektów Tomasza Moczka, absolwenta
       wrocławskiej ASP: "szermierz" przy Uniwersytecie, "rzeźnik" na Starych Jatkach, dwa "Syzyfki" na ul.
       Świdnickiej oraz "pracz odrzański" przy moście Piaskowym. Ten ostatni krasnoludek nawiązuje swą nazwą
       do peryferyjnego wrocławskiego osiedla Pracze Odrzańskie. W kolejnych latach także w innych częściach
       miasta ustawiono kilkadziesiąt innych takich miniaturowych rzeźb, wśród nich - w fontannie
        koło Teatru Lalek - "aktor", "parasolnik", "puszczający kaczki" i kilka innych. Pod koniec roku 2007 w
       całym mieście wrocławskich krasnali było około pięćdziesięciu, a teraz ich liczba wynosi 173.
    * Wrocław czerpie wodę pitną z Nysy Kłodzkiej i Oławy.
    * We Wrocławiu znajduje się Kilimandżaro, Morskie Oko, a w pobliskim Kamieńcu Wrocławskim Bajkał.
    * Najdalej położonymi od Wrocławia polskimi miejscowościami są Dusznica i Hołny Majera -
       551 km w linii prostej.

Architektura i urbanistyka

Wrocław mimo zniszczeń wojennych (70% budynków) zachował wiele budowli bądź w stanie oryginalnym, bądź odrestaurowanych czy odbudowanych po wojnie. Do wyróżniających się należą: gotycki ratusz na Rynku, gotyckie kościoły: Archikatedra św. Jana Chrzciciela na Ostrowie Tumskim (przy niej barokowa kaplica Elektorska według projektu Fischera von Erlacha), Katedra św. Marii Magdaleny, Bazylika św. Elżbiety, Św. Krzyża, NMP na Piasku, św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława, neogotycki św. Michała Archanioła; barokowy zespół głównych budynków Uniwersytetu Wrocławskiego z Aulą Leopoldina; neogotycki budynek Dworca Głównego; modernistyczne: Hala Ludowa (proj. Max Berg na Wystawę Stulecia, 1913; używana dziś jest także nazwa "Hala Stulecia", tłumaczenie pierwotnej niem. nazwy Jahrhunderdhalle), gmach Opery Wrocławskiej, Hotel Monopol, Hala Targowa, Dom Towarowy Renoma, Dom Towarowy Rudolf Petersdorff (obecnie "Kameleon") zaprojektowany przez Ericha Mendelsohna, budynki wystawy "Mieszkanie i miejsce pracy" (1929, m.in. dom projektu Hansa Scharouna), budynki Browaru Piastowskiego, Pałac Schaffgotschów, Landeshaus, Urząd Pocztowy, wieże ciśnień przy alei Wiśniowej, Na Grobli i przy alei Kasprowicza. Oprócz tego w mieście zachowało się ponad osiem tysięcy zabytkowych kamienic reprezentujących style historyczne pochodzących z XIX i początków XX wieku, które władze samorządowe starają się w ramach specjalnych programów rewitalizacyjnych sukcesywnie poddawać renowacjom. Jest to największe tego typu skupisko zabytkowego budownictwa w Polsce oraz jedno z największych w Europie. Kamienice te prezentują style począwszy od baroku poprzez klasycyzm, historyzm, secesję aż po modernizm. Wiele kamienic prezentuje wysokie walory architektoniczno-estetyczne. W niektórych przypadkach są to zachowane całe ciągi ulic architektury historyzującej jak chociażby ulica Miernicza oraz plac księdza Stanisława Staszica na osiedlu Nadodrze.

źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki/Wroc%C5%82aw

Wrocław Foto Galeria 2007

Wrocław Foto Galeria 2007

Pomnik Ofiar Zbrodni Katyńskiej we Wrocławiu

Pomnik Ofiar Zbrodni Katyńskiej we Wrocławiu
Rynek Główny we Wrocławiu Nocom

Rynek Główny we Wrocławiu Nocą

Aula Leopoldina
Ostrów Tumski we Wrocławiu

Ostrów Tumski we Wrocławiu

Aula Leopoldina

Wieża Widokowa na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu
Rynek Główny we Wrocławiu

Rynek Główny we Wrocławiu

Wieża Widokowa na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu

Wrocław

Spacer po Wrocławiu
Foto Galeria 2011


Pokaż Miasta na większej mapie
Gmach Główny Uniwersytetu Wrocławskiego

Gmach Główny Uniwersytetu Wrocławskiego

Plac Solny Wrocław Foto Galeria

Plac Solny Wrocław

Rzeka Odra  - Wrocław

Rzeka Odra  - Wrocław

Krasnale we Wrocławiu Foto Galeria

Krasnale we Wrocławiu

Most Rędziński i Stadion Miejski Wrocław

Most Rędziński i Stadion Miejski Wrocław

Hala Targowa przy ul. Piaskowej we Wrocławiu Foto Galeria

Hala Targowa we Wrocławiu

Bazylika św Elżbiety Węgierskiej we Wrocławiu

Bazylika św EWęgierskiej we Wrocławiu

Niemieckie Schrony Przeciw Lotnicze Wrocław, Festung Breslau

Niemieckie Schrony Przeciw Lotnicze Wrocław, Festung Breslau
Niemieckie Schrony Piechoty Połudiowy Wrocław
Niemiecki Schron Bierny ul Ludowa Wrocław

Niemiecki Schron Bierny
ul Ludowa Wrocław

Niemieckie Schrony Piechoty Połudiowy Wrocław