Autor Witryny/Website by: Leszek Zdrach, Autor fotografii/Photographs by: Leszek Zdrach, Kontakt/Contact: leszekzdrach@gmail.com

Polski Cmentarz na Rossie w Wilnie


Pokaż Miejsca na większej mapielokalizacja
































Polski Cmentarz na Rossie w Wilnie
Foto Galeria

Cmentarz Na Rossie w Wilnie
(cmentarz Misjonarzy Na Rossie w Wilnie), zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie, założony w 1769, w 1801 oficjalnie zalegalizowany przez magistrat wileński, poważnie zniszczony w 1952, zamknięty w 1967; 10,8 ha; wpisany do rejestru zabytków w 1969.

Cmentarz Na Rossie jest jedną z czterech polskich nekropolii narodowych. W skład zespołu cmentarnego wchodzi Stara Rossa (1769), Nowa Rossa (1847), Cmentarz Wojskowy (1920), mauzoleum Matka i Serce Syna (1936).

Na cmentarzach spoczywają polscy żołnierze polegli w bojach 1919, 1920, 1939 i 1944, a także znane postacie polskiej, białoruskiej i litewskiej historii, m.in.:

    * Adam Ferdynand Adamowicz - jeden z pionierów weterynarii polskiej, prezes Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego
    * Jonas Basanavičius - litewski polityk i działacz społeczny.
    * August Bécu - lekarz, ojczym Juliusza Słowackiego
    * Kazys Boruta - pisarz i polityk litewski
    * Janina Burchardówna - dziennikarka
    * Jan O'Connor - lekarz, profesor Uniwersytetu Wileńskiego
    * Mikalojus Konstantinas Čiurlionis - litewski malarz i kompozytor
    * Wacław Dziewulski - polski fizyk, wydawca, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego
    * Antonina Fiszer - aktorka wileńskiego teatru
    * Józef Antoni Gliński (1818-1865) - polski bajkopisarz
    * Władysław Horodyjski - filozof, profesor Uniwersytetu Wileńskiego
    * Czesław Jankowski - polski poeta, krytyk, publicysta, historyk, krajoznawca, działacz społeczny
    * Ludwik Janowski (1878-1921) - polski historyk kultury, profesor
    * Wacław Jasiński (1881-1936) - polski lekarz pediatra, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego
    * Adam Jocher - polski bibliograf, bibliotekarz i wykładowca Uniwersytetu Wileńskiego
    * Maria Piłsudska z Koplewskich primo voto Juszkiewiczowa - pierwsza żona Marszałka Józefa Piłsudskiego
    * Franciszka Kleczkowska (1827-1889) - działaczka oświatowa, organizatorka tajnego nauczania
    * Juliusz Kłos - polski architekt, historyk architektury, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
    * Felicjan Kochanowski (1831-1887) - polski ksiądz, działacz oświatowy
    * Joachim Lelewel - polski historyk, działacz polityczny, profesor
    * Anton Łuckiewicz - białoruski historyk, działacz narodowy i krytyk literacki (mogiła symboliczna)
    * Iwan Łuckiewicz - białoruski działacz narodowy, pierwotnie pochowany w Zakopanem.
    * Józef Łukaszewicz - polski fizyk, geolog, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego
    * Ludwika z Piłsudskich Majewska (1880-1924) - siostra Marszałka Józefa Piłsudskiego
    * Mikołaj Malinowski - polski historyk, archeolog
    * Józef Montwiłł - polski bankier, współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie
    * Franciszak Alachnowicz - białoruski działacz narodowy, autor książki "Siedem lat wszponach GPU" (mogiła symboliczna)
    * Adam Piłsudski - brat marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, wiceprezydent Wilna, senator IV kadencji w II RP
    * Karol Podczaszyński - polski architekt, przedstawiciel klasycyzmu, profesor Uniwersytetu Wileńskiego
    * Rafał Radziwiłłowicz (1860-1929) - polski lekarz psychiatra, działacz społeczny, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego, współzałożyciel Towarzystwa Medycyny Społecznej, inicjator powołania Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (1920)
    * Aldona Rajecka (zm.1922) - polska nauczycielka i działaczka oświatowa, organizatorka tajnego nauczania
    * Euzebiusz Słowacki - polski teoretyk i historyk literatury, tłumacz, dramatopisarz, ojciec Juliusza Słowackiego
    * Franciszek Smuglewicz - polski malarz i rysownik, profesor Uniwersytetu Wileńskiego
    * Ludwik Sokołowski (1882-1936] - polski inżynier, architekt, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego
    * Balys Sruoga - litewski poeta, prozaik, dramaturg, profesor Uniwersytetu Litewskiego w Kownie
    * Wiktor Staniewicz (1866-1932) - polski matematyk, profesor, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w latach 1921-1922
    * Albin Stapowicz - białoruski publicysta, działacz polityczny
    * Kazimier Swajak - białoruski ksiądz katolicki, działacz narodowy
    * Władysław Syrokomla - polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu
    * Jurgis Šlapelis - litewski działacz społeczny i pedagog, radny miasta Wilna.
    * Eustachy Tyszkiewicz - polski archeolog, historyk, kolekcjoner
    * Jonas Vileišis - litewski dziennikarz, polityk i prawnik, burmistrz Kowna (1921–1931)
    * Petras Vileišis - litewski inżynier i przedsiębiorca, brat Jonasa
    * Witold Węsławski (1855-1930) - polski działacz oświatowy, lekarz, wieloletni prezes polskiego Towarzystwa "Oświata" i "Macierzy Polskiej"
    * Jan Kazimierz Wilczyński - polski lekarz, kolekcjoner i wydawca
    * Antoni Wiwulski - polski architekt i rzeźbiarz, twórca pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie
    * Bronisław Wróblewski - profesor prawa Uniwersytetu Stefana Batorego
    * Tadeusz Wróblewski - polski prawnik i teoretyk prawa, założyciel Biblioteki Wróblewskich w Wilnie
    * Bronisław Żongołłowicz - polski ksiądz katolicki, prof. prawa kanonicznego Uniwersytetu Stefana Batorego, wiceminister wyznań religijnych i oświecenia publicznego, poseł na Sejm III kadencji w II RP.

Po lewej stronie bramy cmentarza znajduje się grób Marii z Billewiczów Piłsudskiej, miejsce pochówku urny z sercem Józefa Piłsudskiego.

Cmentarz na Rossie posiada również duże znaczenie historyczne i symboliczne dla Litwinów i Białorusinów.

W 2010 z inicjatywy Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą uruchomiono stronę internetową z historią cmentarza, gdzie można zobaczyć zdjęcia tego miejsca zarówno sprzed lat, jak i współczesne, oraz poznać pełną listę pochowanych tam osób

źródła;
http://pl.wikipedia.org/wiki/Cmentarz_Na_Rossie_w_Wilnie
Polski Cmentarz na Rossie w Wilnie