Autor Witryny/Website by: Leszek Zdrach, Autor fotografii/Photographs by: Leszek Zdrach, Kontakt/Contact: leszekzdrach@gmail.com

Mury miejskie w Krakowie


Pokaż Miejsca na większej mapielokalizacja
































Mury miejskie w Krakowie
Foto Galeria 

Mury miejskie w Krakowie
Mury miejskie w Krakowie
– ciąg murów miejskich wraz z budowlami o charakterze obronnym (m.in. bramami i basztami), otaczający niegdyś obszar całego Krakowa (obecnie Stare Miasto), a którego niewielki odcinek zachowany został do dziś.

Powstanie

Jeszcze na początku XIII wieku Kraków nie posiadał żadnych obwarowań. W 1241 miasto zostało całkowicie zniszczone przez najazd tatarski. Pomimo tych wydarzeń, dopiero w 1285 książę Leszek Czarny zezwolił na umocnienie miasta. Mury były budowane z przerwami do pierwszej ćwierci XIV wieku. W tym okresie nadano obwarowaniom zasadniczy kształt i charakter.
Krakowskie umocnienia były złożone z podwójnego muru oraz fosy. Ceglano-kamienny mur wewnętrzny wznosił się na wysokość 7 metrów, a był szeroki na 2,5 metra. W niektórych miejscach wyposażono go w drewniany ganek dla obrońców czy strażników. Około 9 metrów przed murem wewnętrznym umiejscowiono mur zewnętrzny, zwany także przedmurzem. Przedmurze było znacznie niższe – liczyło 2 metry wysokości, ale to na nim zatrzymywał się pierwszy atak. Mur wewnętrzny był wzmacniany przez wysokie na 10 metrów baszty. W XIV wieku było ich 17. Każdą z baszt zajmował się określony cech rzemieślników, od których wywodzą się ich nazwy, np. Ciesielskiej, Paśników, Iglarzy.
Do miasta można było się dostać tylko przez jedną z 7 bram miejskich. Bramy te (zamykane na noc) wyposażone były w masywne, ciężkie, dębowe wrota i okutą żelazem bronę, czyli olbrzymią kratę opuszczaną na specjalnych łańcuchach.
Miasto otoczone zostało solidną fosą szeroką na 6–10 metrów i głęboką na 3,50 metra, napełnioną wodą z Młynówki Królewskiej.

Likwidacja

Stan obronnych umocnień już od XVII wieku wciąż się pogarszał. Kolejne, groźne dla miasta najazdy szwedzkie wykazywały ogromne zaniedbania. W latach 1810–1814 z rozkazu cesarza Franciszka I zasypano fosę oraz przystąpiono do rozbiórki murów wraz z basztami. Pozostawiono wyłącznie niewielki ich fragment przy Bramie Floriańskiej wraz z wysuniętym przed nią Barbakanem oraz trzema basztami: Ciesielską, Stolarską i Pasamoników. Zachował się również zarys najstarszej krakowskiej bramy – Rzeźniczej, którą możemy dostrzec w zabudowaniach tzw. klasztoru na Gródku. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w czasie renowacji plant krakowskich w ciągu dawnych murów miejskich ustawiono kamienne postumenty z umieszczonymi wyobrażeniami dawnych baszt. Przedstawienia odwzorowują faktyczny wygląd baszt, a towarzyszące im napisy przypominają turystom ich nazwy. Ponadto, zarys dawnych murów, baszt i bram wyeksponowano tam gdzie to było możliwe ustawiając wysoki na około pół metra murek.

Barbakan w Krakowie
Barbakan w Krakowie (zwany też potocznie Rondlem) – barbakan, najbardziej wysunięta na północ część fortyfikacji miejskich w Krakowie.
Stanowi wycinek koła o średnicy wewnętrznej 24,40 m, a grubość murów sięga powyżej 3 m. Jest to gotycka budowla z siedmioma wieżyczkami. Dawniej był połączony z Bramą Floriańską długą szyją i jego głównym zadaniem była jej obrona.
Został wzniesiony w latach 1498-1499 za panowania Jana Olbrachta w obawie przed najazdem wołosko-tureckim zagrażającym Krakowowi po klęsce bukowińskiej. Według oceny specjalistów w okresie od XV do XVIII wieku był fortecą nie do zdobycia.
Na barbakanie znajduje się płyta poświęcona Marcinowi Oracewiczowi. Jak głosi legenda, podczas konfederacji barskiej, gdy zabrakło mu amunicji przy obronie Krakowa, nabił karabin guzikiem od czamary i zabił rosyjskiego dowódcę Panina.
Obecnie barbakan jest oddziałem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Wykorzystywany jest jako miejsce ekspozycji różnorodnych wystaw, jako arena walk sportowych np. mistrzostw Polski w szermierce bądź historyzowanych walk rycerskich i tańców dworskich.

Brama Floriańska w Krakowie

Brama Floriańska (Brama św. Floriana) w Krakowie – średniowieczna brama z basztą, położona na Starym Mieście w Krakowie. Pozostałość po dawnych murach miejskich. Jedna z ośmiu krakowskich bram obronnych obok sławkowskiej, grodzkiej, wiślnej, mikołajskiej-rzeźniczej (Brama na Gródku), szewskiej, nowej, pobocznej.
W XIII i XIV wieku Kraków otoczono murem. Brama Floriańska, o której źródła pisane wspominają od 1307 roku, była jedną z bram w murach obronnych. Przez bramę biegł trakt do Kleparza koło Kościoła św. Floriana; tutaj też zaczynała się Droga Królewska na Wawel.
Obecna budowla w swojej najstarszej części pochodzi z przełomu XIII i XIV wieku. W latach 1565-1566 w pobliżu Bramy Floriańskiej zbudowany został Arsenał Miejski. W XVI w. mieściły się w Bramie stajnie miejskie. W 1694 r. przeprowadzony został jej gruntowny remont. Na początku XIX wieku planowano zburzyć mury. W ich obronie stanął prof. Feliks Radwański, który pisał: Chronią one przed wiatrami wiejącymi pod Kościół Mariacki od Kleparza. Niedobre to wiatry, bo smrody i śmieci znosić będą, a także bezbożnie podwiewać spódnice Paniom Matkom i Żonom. 13 stycznia 1817 r. Radwański wywalczył w senacie Rzeczypospolitej Krakowskiej decyzję o pozostawieniu dla potomnych fragmentów średniowiecznej fortyfikacji. Zachowano więc części murów, w tym Barbakan i Bramę Floriańską. Ponownie rozebranie bramy planowano na początku XX wieku, gdy w mieście uruchamiano tramwaj elektryczny. Linia miała biec przez bramę, ale tramwaj nie mieścił się w niej. Ostatecznie postanowiono pogłębić przejazd i bramę ocalono.
Liczy 34,5 m wysokości (do gałki hełmu). Znajdującą się nad wejściem (od strony Plant) płaskorzeźbę z orłem piastowskim wykonał Zygmunt Langman według projektu Jana Matejki. Zastąpiła ona w 1820 roku wcześniejszego orła. Od strony miasta widnieje płaskorzeźba z XVIII wieku wyobrażająca św. Floriana. Barokowe zwieńczenie Bramy Floriańskiej zostało wykonane w 1660 roku. Przy portalu bramnym do dziś zachowały się prowadnice na kratę. Wewnątrz bramy znajduje się klasycystyczny ołtarz z początku XIX w. z późnobarokową kopią cudownego obrazu Matki Boskiej Piaskowej.

Baszta Pasamoników w Krakowie

Baszta Pasomoników (znana także jako Baszta Szmuklerzy) – jedna z trzech, obok Ciesielskiej oraz Stolarskiej, w pełni zachowanych baszt miejskich murów obronnych w Krakowie. Za jej obronę odpowiedzialny był cech pasamoników inaczej zwanych szmuklerzami. W początkowym okresie swojego istnienia baszta była oddana pod opiekę szewców. Osłaniała od zachodu Bramę Floriańską, z którą połączona jest gankiem straży.

źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki/Mury_miejskie_w_Krakowie